آلدوس هاکسلی از بزرگترین منتقدان اجتماعی در قرن بیستم است. او در مشهورترین رمانش، در “دنیای قشنگ نو” که نخستین بار در سال ۱۹۳۲ انتشار پیدا کرد، طرحی از یک جامعه ماشینی در جهانی غارتشده بهدست میدهد که در آن انسانها از غرایز طبیعیشان و از طبیعت دور افتادهاند، اما بهازای آن در رفاه زندگی میکنند.
ادامهیوزف روت و افسانه یک دائمالخمر مقدس
25 شهریور 1391سالهای دهه ۱۹۲۰ در وین و در برلین سالهای امیدبخشی بودند. مردم متوسط یک زندگی سرخوشانه و بوهیمایی در پیش گرفته بودند. کابارهها و کافهها در متروپلهای آن زمان، در وین، برلین و بهویژه پاریس رونق داشتند. یورف روت، روزنامهنگار و نویسنده اتریشی فرزند این دوران شکوفایی هنری و فرهنگی در اروپای مرکزیست. مهمترین درونمایه آثار او مفهوم «پدر» است.
ادامههنری میلر و معشوقهاش آنائیس نین
24 شهریور 1391هنری میلر با رمان “مدار رأس سرطان” ادبیات داستانی در نیمه دوم قرن بیستم را کاملاً دگرگون کرد. بین “مدار رأس سرطان” و سهگانه “پلکسوس”، “نکسوس” و “سکسوس” ۳۶ سال فاصله وجود دارد.
ادامهدی. اچ. لورنس، لیدی چاترلی و معشوقاش
19 شهریور 1391دیوید هربرت لورنس یک جوانک نازپرورده و مریضاحوال بود. وابستگیاش به مادرش بدان حد بود که هیچکس گمان نمیکرد روزی بتواند از زیر سایه مادر بیرون بیاید و نقطه روشنی در تاریخ ادبیات جهان به وجود آورد. لورنس ابتدا مثل مادرش به حرفه معلمی روی آورد، اما در سال ۱۹۱۱ به بیماری سل مبتلا شد، ناگزیر از معلمی استعفا داد و خانهنشین شد و در همان سال بود که نخستین رمانش را با عنوان «طاووس سفید» انتشار داد. سال بعد رمان «پسران و معشوقان» را منتشر کرد که روایتیست از وابستگی نویسنده به مادرش. اصولاً باید به دو عامل بسیار تعیینکننده در چگونگی شکلگیری آثار لورنس توجه داشت: او از یکسو مانند نویسندگان همنسلش به شدت تحت تأثیر فروید بود و از سوی دیگر مواد و مصالح رمانهایش را از زندگی خودش وام میگرفت. برای مثال لیدی چاترلی ما بهازای بیرونی دارد و او هم کسی نیست جز همسر نویسنده، زنی بهنام فریدا ریشتهوفمن.
ادامهلیون فویشتوانگر و رمان مستند تاریخی
13 شهریور 1391لیون فویشتوانگر، یکی از مهمترین نویسندگان آلمان و از چهرههای ادبیات تبعید در این کشور است. او با نخستین رمانی که با عنوان “یهودی بانمک” انتشار داد، توجه منتقدان و خوانندگان را برانگیخت. فویشتوانگر با این اثر رمان تاریخی را که تا آن زمان در حد رمانهای سرگرمکننده تنزل پیدا کرده بود احیاء کرد.
ادامهفرانتس کافکا و تنهایی انسان
8 شهریور 1391اگر بخواهیم محوریترین موضوع آثار کافکا را در یک جمله بیان کنیم، میگوییم کافکا مانند یک پیامبر به چگونگی هستی انسان نظر داشت.
ادامهجیمز جویس و حد توانایی یک نویسنده
5 شهریور 1391یکی از منتقدان در یکی از برنامههای تلویزیونی در آلمان به کنایه گفت جیمز جویس مثل آشپزیست که دستپختش خوردن ندارد، اما همه آشپزان جهان از روی دست او غذاهاشان را میپزند. همچنین میگویند بعد از خدا از نظر توانایی در آفرینش، شکسپیر و پس از او جیمز جویس قرار دارد.
ادامهویرجینیا وولف و ارزشهای زنانگی
1 شهریور 1391احتمالاً بسیاری از شنوندگان رادیو زمانه با نمایش “چه کسی از ویرجینیا وولف میترسد” نوشته ادوارد آلبه آشنا هستند. این نمایش از شهرتی فراگیر برخوردار است، چون هم کار درخشانیست و هم اینکه بر اساس آن فیلمی هم در سال ۱۹۶۶ ساخته شد و با بازی الیزابت تایلور و ریچارد برتون اکران شد و شهرت آن را عالمگیر کرد.
ادامههرمان هسه، نویسنده جستوجوگر
30 مرداد 1391هرمان هسه بیتردید یکی از پرخوانندهترین و محبوبترین نویسندگان آلمانی در جهان است.
ادامهتوماس مان و اضمحلال فرهنگی در آستانه قرن بیستم
23 مرداد 1391میگویند وقتی توماس مان در دوازدهم نوامبر ۱۹۲۹ اطلاع پیدا کرد که نوبل ادبی به رمان “بودنبروک” تعلق گرفته، مأیوس و عصبانی شد. او مطمئن بود که در آن سال جایزه نوبل را دریافت میکند، اما امید داشت که این جایزه را به خاطر رمان “کوه جادو” به او اهداء کنند.
ادامهآندره ژید، لذتجویی و تنخواهی
20 مرداد 1391آندره ژید تا زمانی که زنده بود، یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین نویسندگان فرانسه به شمار میآمد. او نویسندهای بود بسیار سختکوش تا آن حد که میگویند میز تحریر مانند خانه دومش بود.
ادامهماکسیم گورکی، ادبیات و انسانیت
17 مرداد 1391انسانهای محروم و ندار در مرکز آثار ماکسیم گورکی قرار دارند. او با واقعگرایی و با توجه به شخصیتهایی که از میان رعیتها و کارگران و بیچیزان جامعه انتخاب میکرد، موفق شد شیوه تازهای در ادبیات داستانی جهان ابداع کند.
ادامهآنتون چخوف، نویسنده نیکوکار و اصلاحطلب
13 مرداد 1391چخوف از آن نویسندگانیست که حتی ۲۰۰ سال پس از درگذشتش هم همچنان از او یاد خواهند کرد و نمایشنامههایش همراه با نمایشنامههای شکسپیر هنوز هم تماشاگران زیادی را به تآترهای جهان میکشاند. چخوف اما پیش از آنکه به عنوان نمایشنامهنویس خود را بشناساند، بیشتر برای گذران زندگی، داستانهای کوتاه و بلند و طنزنوشتهایی کوتاه مینوشت و در روزنامهها منتشر میکرد.
ادامهکنوت هامسون، در خدمت به کلام و در خیانت به وطن
9 مرداد 1391کنوت هامسون یکی از مهمترین نویسندگان نروژ است. او مجموعه رمانهایی عظیم از خود به جای گذاشت. “گرسنگی” و “میوه زمین” از مهمترین آثار او بهشمار میآیند. هامسون با “گرسنگی” به شهرت رسید و با “میوه زمین” نویسندگیاش ثمر داد و نوبل ادبی را از آن خود کرد. او این جایزه را بعدها به گوبلز، وزیر تبلیغات حکومت نازیها در امپراطوری سوم آلمان اهداء کرد و پس از خودکشی هیتلر، با بغضی در گلو که از میان جملاتش بهخوبی شنیده میشود، هیتلر را یک جنگجو و یک قهرمان خواند و مقابل او سر خم کرد.
ادامهجرج برنارد شاو و پیگمالیون
5 مرداد 1391جرج برنارد شاو بهطرز کاملاً غیرمنتظرهای به شهرت رسید: وقتی یکی از کمدیهای او با عنوان ” جزایر دیگر جان بول” روی صحنه رفته بود، پادشاه بریتانیا، ادوارد هفتم چنان از خنده رودهبر شد که از روی صندلی افتاد. از آن پس هر یک از نمایشهای بیشمار جرج برنارد شاو که روی صحنه رفت، با موفقیت در لندن اجرا شد و تماشاگران بسیار داشت.
ادامهاسکار وایلد و انحطاط یک دوران
1 مرداد 1391پیش از آنکه اسکار وایلد، نویسنده ایرلندی و انگلیسیزبان به شهرت برسد، در کلوبهای شبانه و در کافهها و در مجالس لندن به عنوان یک جوان حاضرجواب و فوقالعاده خوشپوش و خوشکلام شهرت داشت. لباسهای نامتعارف اما زیبایی که میپوشید، در این محافل یک حادثه به شمار میآمد.
ادامهگی دو موپاسان، استاد داستان بلند
30 تیر 1391با وجود آنکه موپاسان عمر کوتاهی داشت و فقط ۴۲ سال زندگی کرد، اما مجموعهای عظیم از بیش از ۳۰۰۰ نوول یا داستان بلند، شش رمان، چند نمایشنامه و چند دفتر شعر از خود به جای گذاشت.بیجهت نیست که از موپاسان به عنوان یکی از بزرگترین نویسندگان فرانسه در قرن نوزدهم یاد میکنند.
ادامهآگوست استریندبرگ و دوشیزه جولی هوسبازش
25 تیر 1391نویسندگانی هستند که با یک اثر قدرتمند به تاریخ ادبیات جهان راه پیدا میکنند. آگوست استریندبرگ، نمایشنامهنویس سوئدی هم با نمایشنامه جنجالبرانگیز “دوشیزه جولی” چنان غوغایی برانگیخت که هنوز پس از یک قرن سر و صدای آن از پشت و پسلههای تاریخ ادبیات غرب به گوش میرسد.
ادامهامیل زولا و ناتورالیسم
20 تیر 1391امیل زولا یک روزنامهنگار ۲۷ساله بود که در سال ۱۸۶۷ نخستین رمانش را انتشار داد. این رمان که ترز راکن ( Thèrèse Raquin) نام داشت، در همان نخستین چاپ، در آن زمان غوغایی در فرانسه درافکند و زولا را با همان نخستین اثرش به عنوان نویسندهای توانا شناساند.
ادامهمارک تواین و ماجراهای هکلبری فین
16 تیر 1391مارک تواین در پایان زندگانیاش یک نویسنده نامدار بود. آثار او را به زبانهای اروپایی ترجمه کرده بودند و خوانندگان کتاب در دو قاره اروپا و آمریکا بهخوبی با او آشنا بودند. دانشگاه “یل” که از دانشگاههای معتبر آمریکاست، به مارک تواین حتی دکترای افتخاری اعطاء کرد.
ادامه