محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در اعتراض به اجلاسی که قرار است درباره ایران در لهستان برگزار شود، به میزبانی ایرنیان از مهاجران لهستانی در زمان جنگ جهانی دوم اشاره کرده. برخی از این مهاجران در اردوگاه اوشان تپه زندگی می‌کردند. منوچهر ریاحی در خاطراتش می‌نویسد برای یافتن دختران لهستانی که بتوانند در کافه رستوران او کار کنند، به اردوگاه رفته بوده. رئیس اردوگاه می‌گوید:
«دختران اردوگاه همگی باکره هستند و شایسته و پرکارند و مانند مادیان اصیل لهستانی بارکشهای باروری هستند.»
باقی ماجرا در مقاله‌ای که در سال ۱۳۸۵ نوشته بودم. عین همین ماجرا در رمان سفرکرده‌ها هم آمده است
کریسمس با یک سلطنت‌طلب
۷ دی ۱۳۹۷یکی از مزایای مهاجرت این است که ما مهاجران در سال دست‌کم سه بار جشن می‌گیریم. یلدا و کریسمس را به دو شکل برگزار می‌کنیم، سال نو مسیحی را به شکل مسیحیان و عید نوروز را پای سفره هفت‌سین با برنامه‌های تلویزیونی بی بی سی فارسی و من و تو می‌گذرانیم. آن‌ها هم که دستشان به دهانشان می‌رسد، در این ایام معمولاً پای ثابت کنسرت‌های موسیقی هستند. امسال به مناسبت کریسمس یک هم‌کلاسی قدیمی مرا دعوت کرد به یک کنسرت موسیقی در لندن. طبعاً دو سه روزی مهمان او هم بودیم، غافل از آنکه در این مدت به جرگه سلطنت‌طلبان درآمده است.
ادامهنسیم خاکسار: نویسنده اقلیم جنوب؛ نویسنده اقلیم تبعید
۳۰ فروردین ۱۳۹۷جنوب ایران در سال‌های دهه ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۰ صحنه رویارویی فرهنگ بومی بود با جلوه‌هایی از فرهنگ جهانی. در جنوب ایران شکل‌های بدوی زندگی مثل کپرنشینی در کنار نمودهای شهرنشینی قرار گرفت و ادبیات داستانی ایران را تحت تأثیر قرار داد.
ادامه
ویسواوا شیمبورسکا: هیچ چیز دو بار اتفاق نمی‌افتد
۳۰ فروردین ۱۳۹۷معمولاً در آستانه برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، بازار خموده کتاب تا حدی رونق می‌گیرد. یکی از کتاب‌های تازه فصل، مجموعه شعر «هیچ چیز دو بار اتفاق نمی‌افتد» از ویسواوا شیمبورسکا، شاعر لهستانی و برنده نوبل ادبی در سال ۱۹۹۶ است که اخیراً به ترجمه ملیحه بهارلو و با ویراستاری احمد پوری توسط نشر چشمه منتشر شده است.
ادامه
گونتر گراس: چهره فراموش شده تاریخ یک ملت
۳۰ فروردین ۱۳۹۷گونتر گراس، مهم‌ترین نویسنده آلمانی‌زبان پس از جنگ جهانی دوم است. شناخته‌شده‌ترین اثر او رمانی‌ست به نام «طبل حلبی». این رمان را سروش حبیبی به فارسی ترجمه کرده است. گونتر گراس در سال ۱۹۹۹ جایزه نوبل ادبی را به خاطر مجموعه آثارش دریافت کرد. ۱۳ آوریل ۲۰۱۵ این رمان‌نویس، مجسمه‌ساز و نقاش آلمانی در هشتاد و هفت‌سالگی در اثر ابتلا به یک بیماری عفونی در شهر لوبک درگذشت.
ادامه
هما روستا:حلقه گمشده بین دو نسل ترقی‌خواه و آرمانگرا
۳۰ فروردین ۱۳۹۷با درگذشت هما روستا (کارگردان و بازیگر تئا‌تر و سینما) حلقه‌ای از یک نسل ممتاز که ما را به پیشینه تئا‌تر علمی و پویای ایران در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم پیوند می‌داد، از دست رفت.
بزرگ علوی در خاطراتش که به اهتمام حمید احمدی فراهم آمده (انتشارات باران، تابستان ۱۹۹۷) از حسن ناصر به عنوان فردی که اساس تئا‌تر ایران را گذاشت یاد می‌کند. به گفته بزرگ علوی، عبدالحسین نوشین با ناصر همکاری می‌کرده است.
ادامه
«فیل در تاریکی» و زمینه‌های انقلاب
۳۰ فروردین ۱۳۹۷«فیل در تاریکی» نوشته قاسم هاشمی‌‌نژاد، نویسنده فقید ایرانی نخستین رمان پلیسی در ادبیات معاصر ایران نیست، اما موفق‌ترین اثر در این ژانر است: رمانی سرراست با زبانی غنی و ساختار روشن اما درآمیخته با احساسات مذهبی و نفی شهرنشینی به عنوان زمینه‌های یک انقلاب بدفرجام در ایران.
ادامه
من، نویسنده نامنتشر
۲۹ فروردین ۱۳۹۷کانون نویسندگان ایران در سال ۱۳۸۷، ۱۳ آذرماه هر سال را روز سانسور نامید. این روز هم‌زمان است با سالگرد قتل محمد مختاری (شاعر و پژوهشگر) و محمد جعفر پوینده (مترجم). آن‌ها را در ۱۲ آذر ۱۳۷۷در ماجرایی که به «قتل‌های زنجیره‌ای» معروف شد به قتل رساندند.
غفار حسینی، احمد میرعلایی، علی اکبر سعیدی سیرجانی، احمد تفضلی، ابراهیم زال‌زاده، مجید شریف، پیروز دوانی، حمید حاجی‌زاده و فرزند خردسالش – کارون از دیگر نویسندگان و مترجمانی بودند که سر بر سر آزادی بیان نهادند.
این ماجرا به شکل‌های دیگر همچنان ادامه دارد. این نوشته را به مناسبت «روز مبارزه با سانسور» منتشر می‌کنم.
«کورتانیدزه» نامجو و همه سرشکستگی‌های ما در پیشگاه روسیه
۵ فروردین ۱۳۹۷الدار کورتانیدزه، کشتی‌گیر گرجی با به خاک رساندن پشت علیرضا حیدری، کشتی‌گیر ایرانی دو بار قهرمان جهان شد. نماهنگ تازه محسن نامجو که با ضرب زورخانه‌ای هم آغاز می‌شود به این واقعه اشاره دارد اما فراتر از آن می‌رود و به شکست بزرگ‌تری در متن تاریخی جنون‌آمیز راه پیدا می‌کند که تاریخ ما در فلات ایران است:
ادامه